Dolandırıcılık suçu nedir? Dolandırıcılık suçunun cezası ne kadar? Dolandırıcılık suçunda şikayet süresi ne kadardır? Dolandırıcılık suçuna hangi mahkeme bakar? Yargıtay kararlarında dolandırıcılık suçuna nasıl yaklaşılmaktadır?
Bu sorular, uygulamada en çok araştırılan konular arasında yer almaktadır. Özellikle büyük şehirlerde, Çağlayan Adliyesi gibi merkezlerde bu suç tipine ilişkin çok sayıda dava görülmektedir.
Dolandırıcılık Suçu Nedir?
Dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 157. maddesinde düzenlenmiştir.
Fail, mağduru hileli davranışlarla kandırarak onun malvarlığında zarara sebep olur ve kendisine ya da üçüncü kişiye yarar sağlar.
Dolandırıcılığın oluşması için üç temel şart aranır:
- Hileli davranış,
- Mağdurun aldatılması,
- Mağdurun zararına, failin yarar sağlaması.
Dolandırıcılık Suçunun Cezası
TCK m.157’ye göre basit dolandırıcılık suçu için:
- 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve
- 5.000 güne kadar adli para cezası öngörülmüştür.
Nitelikli Dolandırıcılık (TCK m.158)
Bazı hallerde suç ağırlaştırılmış şekilde düzenlenir. Örneğin:
- Kamu kurumlarının araç olarak kullanılması,
- Banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması,
- Sigorta bedelini almak amacıyla işlenmesi,
- Dini inançların istismar edilmesi,
- Bilişim sistemleri aracılığıyla işlenmesi.
Bu hallerde ceza: 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezasıdır.
Dolandırıcılık Suçunda Şikayet
- Dolandırıcılık suçu şikayete tabi değildir. Cumhuriyet Savcılığı re’sen soruşturma açar.
- Ancak mağdurun delil sunması ve süreci takip etmesi önemlidir.
Dolandırıcılık Suçunda Mahkeme Süreci
- Basit dolandırıcılık suçuna Asliye Ceza Mahkemesi,
- Nitelikli dolandırıcılık suçuna ise ceza üst sınırı nedeniyle Ağır Ceza Mahkemesi bakar.
Yargıtay Kararlarında Dolandırıcılık
Yargıtay kararlarına göre dolandırıcılık suçunda “hile” kavramı kritik önemdedir. Basit yalan veya abartı, dolandırıcılık için yeterli değildir. Hilenin:
- Mağduru kandıracak nitelikte,
- Yoğun, ustaca ve aldatıcı şekilde olması gerekir.
Örnek Karar:
Yargıtay 15. Ceza Dairesi, 2019/2842 E., 2020/1657 K. sayılı kararında; yalnızca sözlü vaatlerde bulunmanın dolandırıcılık için yeterli olmadığı, mağduru kandırmaya elverişli hileli davranışların bulunması gerektiğini vurgulamıştır.
Tablo: Dolandırıcılık Suçunun Cezaları
| Suç Türü | Ceza | Şikayete Tabi mi? |
|---|---|---|
| Basit Dolandırıcılık (TCK 157) | 1 – 5 yıl hapis + 5.000 güne kadar adli para cezası | Hayır |
| Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158) | 3 – 10 yıl hapis + 5.000 güne kadar adli para cezası | Hayır |
| Kamu kurumları aracılığıyla | 3 – 10 yıl hapis | Hayır |
| Bilişim sistemleri aracılığıyla | 3 – 10 yıl hapis | Hayır |
Dolandırıcılık Davasında Avukatın Önemi
Dolandırıcılık suçu, mağdur açısından ciddi maddi kayıplara yol açar. Fail açısından ise uzun süreli hapis cezaları doğurabilir. Bu nedenle hem mağdur hem sanık için ceza hukuku avukatı desteği kritik öneme sahiptir. Özellikle büyük ölçekli davalarda, profesyonel savunma ve delil yönetimi sürecin seyrini değiştirebilir.
Bir yanıt yazın