Metadon, bağımlılık tedavisinde kullanılan yasal bir ilaçtır; ancak reçetesiz, ruhsatsız veya amacı dışında bulundurulması Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil edebilir.
Bu yazıda, “Metadon bulundurmak suç mu?”, “Metadon uyuşturucu sayılır mı?”, “Metadon nedeniyle ceza davası açılır mı?” gibi en çok sorulan sorulara TCK 191 ve 188 maddeleri ile Yargıtay kararları ışığında yanıt veriyoruz.
Metadon Nedir?
Metadon, esasen eroin ve morfin gibi güçlü uyuşturucuların bağımlılığını tedavi etmek amacıyla kullanılan bir ilaçtır.
- Sağlık Bakanlığı onaylı merkezlerde kontrollü şekilde verilir.
- Eczanelerde satılmaz.
- Reçetesi sadece özel izinli doktorlar tarafından düzenlenebilir.
➡️ Kontrollü madde olduğu için suistimal edildiğinde hukuki ve cezai sonuçlar doğurur.
Metadon Uyuşturucu Sayılır mı?
Evet.
Metadon, TCK ve Uyuşturucu Maddelerle Mücadele Mevzuatı kapsamında “uyuşturucu madde” olarak kabul edilir.
📌 Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) ve Sağlık Bakanlığı’nın ilgili yönetmeliklerinde metadon, kontrol altında tutulan narkotik madde olarak geçmektedir. Metadonun bağımlılık tedavisindeki yasal kullanımı hakkında bilgi için Sağlık Bakanlığı AMATEM Hizmetleri sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Metadon Bulundurmak Suç mu?
Evet, reçetesiz ve ruhsatsız şekilde metadon bulundurmak TCK m.191 kapsamında suçtur.
TCK m.191 – Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma
“Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.”
➡️ Metadon, doğrudan uyuşturucu sınıfında sayıldığı için, reçetesiz şekilde bulundurulması bu madde kapsamında cezalandırılır.
Metadon Satmak Suç mu?
Evet.
Metadonun başkasına verilmesi, paylaşılması, satılması ya da dağıtılması durumunda suç çok daha ağır hale gelir:
TCK m.188 – Uyuşturucu Madde Ticareti Yapma
“Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti yapan kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.”
➡️ Metadonun başkalarına verilmesi veya satılması halinde TCK 188 kapsamında uyuşturucu ticareti suçu oluşur.
Metadon Reçeteli Olursa Suç Oluşur mu?
Hayır.
Eğer metadon, Sağlık Bakanlığı onaylı merkezlerce verilen geçerli ve kişiye özel reçete ile temin edilmişse, suç oluşmaz.
Ancak şu durumlar suç kapsamına girer:
- Başkasının reçetesiyle alınan metadonun kullanılması
- Artan metadonun satılması veya verilmesi
- Reçeteyi taklit ederek ilaç alınması
- Ruhsatsız kişilerden temin edilmesi
Yargıtay Kararları ile Metadonun Suç Niteliği
📌 Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 2021/4173 E., 2022/3122 K.:
“…sanığın üzerinde ruhsatsız şekilde 4 adet metadon tablet bulunması ve savunmasında bu ilaçları kendisinin temin etmediğini beyan etmesi karşısında, TCK 191 gereğince ceza verilmesi isabetlidir…”
📌 Yargıtay 20. Ceza Dairesi, 2019/4411 E., 2020/1323 K.:
“…bağımlılık tedavisinde kullanılan metadonun reçetesiz şekilde başkasına verilmesi, TCK 188 kapsamında uyuşturucu ticareti suçunu oluşturur…”
Bu kararlar, metadonun hukuken uyuşturucu madde gibi değerlendirildiğini net şekilde ortaya koyar.
Metadon Nedeniyle Gözaltı ve Ceza Süreci
Metadon bulundurulması durumunda süreç şu şekilde işler:
- Polis veya jandarma tarafından yakalanma ve el koyma
- Savcılık tarafından soruşturma başlatılması
- İfadede metadonun temin şeklinin sorgulanması
- İlk seferse denetimli serbestlik, tekrar durumunda ceza davası açılması
İlk defa suça karışan kişiler hakkında genellikle denetimli serbestlik veya HAGB kararı verilir.
Denetimli Serbestlik Uygulanabilir mi?
Evet.
TCK 191 kapsamında ilk kez metadon bulunduran kişiler hakkında:
- 5 yıl süreyle denetimli serbestlik uygulanabilir.
- Uyuşturucu bağımlılığı tedavi programına katılma zorunluluğu getirilebilir.
- Uyulmazsa ceza davası açılır.
TCK 188 (Ticaret) Suçunda HAGB Uygulanır mı?
Hayır.
TCK 188 kapsamındaki suçlarda:
- Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB),
- Ceza ertelemesi,
- Seçenek yaptırımlar
uygulanmaz.
➡️ Metadonun ticareti suçu işlenmişse doğrudan hapis cezası verilir.
Metadon Bulundurma Suçunda Avukat Desteği Neden Önemlidir?
- Metadonun reçeteli mi, reçetesiz mi olduğu netleştirilmelidir.
- Suç kişisel kullanım mı, ticaret mi? sınırı doğru analiz edilmelidir.
- Denetimli serbestlik, kovuşturmaya yer olmaması kararı gibi seçenekler doğru savunmayla talep edilmelidir.
➡️ Ceza avukatı olmadan yapılan savunmalar, yanlış beyanlar nedeniyle ağır sonuçlara neden olabilir.
Sık Sorulan Sorular
Metadon reçetesiz bulundurmak suç mu?
Evet. Reçetesiz metadon bulundurmak TCK 191 kapsamında suçtur.
Metadon uyuşturucu mu sayılıyor?
Evet. Yargı kararlarında metadon uyuşturucu madde gibi değerlendirilmektedir.
Metadon tedavisi için verilmişse yine de ceza alır mıyım?
Hayır. Kendi adınıza, geçerli reçeteyle alınmışsa suç oluşmaz.
Metadon satışından yakalanan bir kişi kaç yıl ceza alır?
TCK 188 kapsamında en az 10 yıl hapis ve 20.000 güne kadar adli para cezası ile yargılanır. Uyuşturucu madde ticareti hakkında detaylı bilgi almak için Ceza ve İnfaz Hukuku sayfamızdaki yazılarımıza göz atabilirsiniz.
Bir yanıt yazın