Sermaye artırımı nasıl yapılır? Azaltım için hangi işlemler gerekir? Ne zaman genel kurul kararı zorunludur? Sermaye artırımı nakit mi ayni mi olur? Sermaye azaltımı borç kapatmak için yapılabilir mi? Tescil ve ilan işlemleri nelerdir?
2025 yılı itibarıyla Türk Ticaret Kanunu uyarınca şirketlerin sermaye yapılarında değişiklik yapılması mümkündür. Ancak bu değişiklikler belirli hukuki prosedürlere ve dikkatli planlamaya dayanmalıdır. Bu yazıda, sermaye artırımı ve azaltımının nasıl yapılacağı, hangi belgelerin gerektiği ve süreçte dikkat edilmesi gereken hukuki unsurlar adım adım açıklanacaktır.
Sermaye Artırımı Nedir?
Sermaye artırımı, şirketin esas sermayesini yükselterek faaliyet alanını genişletmesi, borçlarını azaltması veya yeni yatırım alması amacıyla yapılan bir yapısal değişikliktir.
Sermaye artırımı iki şekilde yapılabilir:
- Nakit artırımı: Ortaklar yeni sermaye koyar
- Ayni artırımı: Taşınır, taşınmaz, alacak gibi varlıklar sermaye olarak konur
Sermaye Azaltımı Nedir?
Sermaye azaltımı, şirketin sermayesini küçültmesi anlamına gelir. Genellikle:
- Zararların kapatılması
- Ortaklara nakit iadesi
- Şirket yapısının küçültülmesi amacıyla yapılır.
Sermaye azaltımında da genel kurul kararı zorunludur ve alacaklılara ilan yoluyla bildirim yapılması gerekir.
Sermaye Artırımı Süreci
| Aşama | Açıklama |
|---|---|
| 1. Yönetim Organı Kararı | Artırım gerekçesiyle birlikte taslak karar hazırlanır |
| 2. Esas Sözleşme Değişikliği | Şirket sözleşmesindeki sermaye maddesi değiştirilir |
| 3. Genel Kurul Kararı | Ortakların oy çokluğuyla karar alınır |
| 4. Sermaye Blokajı (naktende) | Bankaya artırılacak sermaye yatırılır |
| 5. Tescil ve İlan | Ticaret siciline bildirilerek ilan edilir |
| 6. Gümrük ve Maliye Onayı | Gerekli durumlarda Bakanlık izni alınır (örneğin A.Ş.’lerde) |
Sermaye Azaltımı Süreci
Sermaye azaltımında izlenecek adımlar:
- Yönetim kurulu kararı hazırlanır
- Genel kurul toplanır ve azaltım kararı alınır
- Alacaklılara 3 defa ilan yapılır (7’şer gün arayla)
- Alacaklılara itiraz süresi verilir (en az 2 ay)
- İtiraz yoksa ya da giderilmişse tescil işlemi tamamlanır
Bu süreçte, azaltılan sermayenin hangi amaçla kullanılacağı gerekçeli şekilde açıklanmalıdır.
Ayni Sermaye Artırımı Nedir?
Ayni sermaye, nakit dışı varlıkların şirkete sermaye olarak konulmasıdır.
Örneğin:
- Arsa, bina gibi taşınmazlar
- Araçlar, makineler
- Marka, patent, lisans gibi fikri haklar
- Alacaklar
Ayni sermaye artırımı için bilirkişi raporu gereklidir ve mahkemeye başvuru yapılmalıdır.
Neden Sermaye Artırımı Yapılır?
- Yeni yatırım almak
- Ortak sayısını artırmak
- Banka kredilerine karşı güçlü görünmek
- Mali yapıyı güçlendirmek
- Yeni faaliyet alanı açmak
Sermaye artırımı sonrası şirketin görünürlüğü ve itibarında da artış olur. Özellikle halka açık şirketlerde bu daha da önemlidir.
İstanbul’da Sermaye Artırım ve Azaltım Süreçleri
İstanbul Ticaret Sicili Müdürlüğü, artırım ve azaltım işlemleri için başvuruları MERSİS üzerinden kabul etmektedir.
Kartal, Maltepe ve Ataşehir gibi bölgelerde faaliyet gösteren şirketler için işlemler genellikle birkaç hafta içinde tamamlanır.
Süreçte yapılacak eksik başvuru veya yanlış belge sunumu ise ret veya gecikmelere neden olabilir.
Bu yüzden bir şirketler hukuku avukatı ile çalışmak büyük avantaj sağlar.
Bir yanıt yazın