Nafaka Miktarı Nasıl Belirlenir? 2025 Güncel Uygulamalar

Nafaka miktarı nasıl belirlenir? sorusu, boşanma davası sürecinde veya sonrasında en çok merak edilen hukuki konulardan biridir.
2025 yılı itibarıyla Türk mahkemeleri, nafaka miktarını belirlerken tarafların ekonomik ve sosyal durumunu, çocuğun ihtiyaçlarını ve yaşam standardını dikkate almaktadır.
Ancak her nafaka türü için belirleme yöntemi farklıdır ve bu durum uygulamada ciddi farklılıklara yol açabilir.

Bu rehberde, nafaka türlerine göre miktarların nasıl belirlendiğini, mahkemelerin hangi kriterleri dikkate aldığını ve güncel Yargıtay kararlarının nafaka hesaplamasına etkisini detaylı biçimde ele alıyoruz.

Nafaka Nedir?

Nafaka, bir kişinin geçimini sağlamak amacıyla diğer kişi tarafından düzenli şekilde yapılan maddi yardımdır.
Türk Medeni Kanunu’na göre dört tür nafaka vardır:

Tedbir Nafakası: Boşanma davası sürecinde verilir
Yoksulluk Nafakası: Boşanma sonrası maddi gücü zayıf olan eşe verilir
İştirak Nafakası: Velayet kendisine verilmeyen eşin çocuğa ödediği nafaka
Yardım Nafakası: Yakın akrabalar arasında, ihtiyaç varsa talep edilebilir

2025 Yılında Nafaka Miktarı Nasıl Belirlenir?

Mahkemeler nafaka miktarını belirlerken özellikle şu unsurları dikkate alır:

1. Tarafların Gelir Durumu

Maaş bordroları
SGK kayıtları
Banka hesap dökümleri
Araç, gayrimenkul varlıkları
Kira geliri vb. pasif gelir kaynakları

2. Yaşam Standardı

Tarafların alıştıkları yaşam seviyesi
Lüks tüketim alışkanlıkları
Eğitim düzeyi, çocuk sayısı
Yaşanılan konutun özellikleri

3. İhtiyaç ve Yoksulluk Ölçütü

Nafaka talep eden tarafın yoksulluğa düşecek olması gerekir
Mülkiyeti olan, düzenli geliri bulunan, çalışma imkanı olan kişiler lehine nafaka reddedilebilir
Yargıtay, “asgari ücretin altında kalan gelir düzeyi”ni yoksulluk için yeterli görmektedir

Nafaka Türlerine Göre Hesaplama Kriterleri

A. Tedbir Nafakası

Boşanma davası açıldığında talep edilebilir
Mahkeme, dava süresi boyunca geçerli olacak bir nafaka belirler
Genellikle hızlı ve ihtiyati karar niteliğindedir
Ödememe durumunda icra takibi yapılabilir

B. Yoksulluk Nafakası

Boşanma ile birlikte talep edilir
Talep eden eşin evlilik süresince alıştığı yaşam standardını sürdüremeyecek duruma gelmesi gerekir
Süresizdir ancak son yıllarda süreli nafaka tartışmaları artmıştır
2025 yılı itibarıyla 2–5 yıl süreyle sınırlı nafaka kararlarına da rastlanmaktadır

C. İştirak Nafakası

Çocuğun eğitim, sağlık, barınma ve bakım ihtiyaçları esas alınır
Çocuğun yaşı ve gelişim düzeyi dikkate alınır
Ebeveynin gelir düzeyi kadar çocuğun ihtiyaçları da belirleyicidir
Ortak çocuk 18 yaşını tamamladığında sona erer
Üniversite eğitimi sürüyorsa uzatılabilir

Mahkeme Uygulamalarında 2025 Güncellemeleri

Asgari ücret artışları, nafaka miktarlarının alt sınırını doğrudan etkiler
SGK kayıtlarında düşük gelir gösteren eşler hakkında gelir tespiti için bilirkişi raporu talep edilebiliyor
Velayeti alan ebeveynin çocuğun ihtiyaçlarını tek başına karşıladığı varsayılıyor ve diğer ebeveynden eşit oranda katkı bekleniyor
Süresiz nafaka yükümlülüğü, tarafların yeniden evlenmesi, düzenli işe girmesi veya mal edinmesiyle mahkeme kararıyla sona erebilir

Nafaka Artırım ve Azaltım Davaları

Nafaka bir kez belirlendikten sonra değiştirilemez değil.
Türk Medeni Kanunu’nun 176. maddesine göre:

Tarafların gelir durumunda değişiklik varsa
Enflasyon ya da ekonomik koşullar değiştiyse
Çocuğun eğitim, sağlık ihtiyaçları arttıysa

nafakanın artırılması ya da azaltılması talep edilebilir.

Dava açmak için gerekli olanlar:

Mevcut nafaka kararının bir örneği
Gelir durumunu ispatlayan belgeler
Yeni koşulları gösteren evraklar (rapor, fatura, okul kaydı)

Nafaka yükümlülüğü ve ilgili mevzuat hakkında bilgi için T.C. Adalet Bakanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi – Türk Medeni Kanunu sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Nafaka Hesaplamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Aile mahkemeleri sabit oran belirlemez, her dava öznel olarak değerlendirilir
Delil sunmadan “yüksek nafaka” talebi kabul edilmez
Talep edilen nafaka ile tarafın gelir düzeyi arasında oranlılık aranır
Mahkemeler, nafakanın ödenmemesi durumunda icra takibine izin verir
Eksik beyan ya da sahte belge sunumu tespit edilirse cezai sorumluluk doğabilir

Sık Sorulan Sorular

Nafaka miktarı nasıl hesaplanır?

Mahkeme, tarafların gelir durumu ve ihtiyaçlarını değerlendirerek uygun bir miktar takdir eder. Her dosya için ayrı hesaplama yapılır.

Nafaka her yıl otomatik artar mı?

Evet. Kararda aksi belirtilmedikçe nafaka, genellikle TÜFE oranında yıllık artışa tabidir.

Nafaka ödenmezse ne olur?

İcra takibi başlatılabilir. Borçlu, ödeme yapmazsa hakkında hapis cezası dahi uygulanabilir (İcra Ceza Mahkemesi kararıyla).

Nafaka davası için avukat şart mı?

Şart değildir ancak hak kaybı yaşamamak adına bir aile hukuku avukatından destek alınması önerilir. Nafaka kararının boşanma süreciyle ilişkisini öğrenmek için Boşanma Davası Nasıl Açılır? 2025 Rehberi yazımıza göz atabilirsiniz.