Mal paylaşımı davası, boşanma sonrası eşler arasında edinilen malların hukuka uygun şekilde bölüşülmesini sağlamak amacıyla açılan bir özel hukuk davasıdır.
2025 yılı itibarıyla mal rejimi uyuşmazlıkları, boşanma davaları kadar sık görülmekte; özellikle tapulu taşınmazlar, araçlar, banka hesapları, şirket hisseleri gibi varlıkların paylaşımı taraflar arasında ciddi anlaşmazlıklara yol açmaktadır.
Bu yazıda, mal paylaşımı davası nedir, hangi mallar paylaşılır, hangi mallar paylaşım dışıdır, dava ne zaman ve nasıl açılır sorularına yanıt veriyoruz.
Mal Paylaşımı Davası Nedir?
Mal paylaşımı davası, boşanma davası tamamlandıktan sonra eşlerin ortak yaşam süresince edindikleri malların kimde kalacağına ilişkin açılan bir ayrı hukuk davasıdır.
Türk Medeni Kanunu’na göre evlilik süresince edinilen mallar “edinilmiş mallara katılma rejimine” tabidir. Bu rejime göre eşler, boşanma sonrasında edinilmiş mallar üzerinde eşit hak iddia edebilir.
Bu dava, boşanma davası ile birlikte ya da boşanmadan sonra ayrıca açılabilir.
Hangi Mallar Paylaşılır?
Edinilmiş Mallar (Paylaşılabilir)
- Evlilik birliği süresince edinilen taşınmazlar
- Araçlar, makine ve ekipmanlar
- Banka hesaplarındaki birikimler
- Şirket hisseleri (evlilik içinde edinilmişse)
- Emekli ikramiyesi (kazanılmış hak olarak)
- Kredi ile alınmış ev veya araç (ödemesi evlilik süresinde yapıldıysa)
Bu mallar, kimin adına kayıtlı olursa olsun eşler arasında yarı yarıya paylaşılır.
Hangi Mallar Paylaşılmaz?
Kişisel Mallar (Paylaşılmaz)
- Evlilik öncesinde edinilmiş mallar
- Mirasla ya da bağışla gelen mallar
- Manevi tazminat gelirleri
- Kişisel kullanım eşyaları (giysi, takı vb.)
- Taraflardan birinin yalnızca kendi birikimiyle aldığı mallar
- Mal rejimi sözleşmesiyle “kişisel mal” olarak belirlenmiş mallar
Bu mallar diğer eşle paylaşılmaz ve sahibinde kalır.
Mal Rejimi Ne Zaman Başladı?
01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu ile “edinilmiş mallara katılma rejimi” yasal mal rejimi haline gelmiştir.
Bu tarihten önce evlenen çiftlerde eski rejim geçerliydi (mal ayrılığı gibi).
2002’den sonra evlenen çiftlerde ise aksine bir sözleşme yapılmadıysa edinilmiş mallara katılma esastır.
Bu ayrım, hangi mal rejiminin geçerli olacağını ve hangi malların paylaşılabileceğini belirler.
Mal Paylaşımı Davası Ne Zaman Açılır?
Boşanma davasının kesinleşmesinden sonra:
- 1 yıl içinde mal paylaşımı davası açılmalıdır
- Bu süre, mahkeme kararının kesinleşme tarihinden itibaren başlar
- 1 yıl içinde açılmazsa zamanaşımı gerçekleşir
Mal paylaşımı davası, boşanma davasıyla birlikte de açılabilir. Ancak çoğu zaman mahkemeler, boşanma kesinleşmeden bu davayı değerlendirmez.
Mal Paylaşımı Davasında Mahkeme Süreci
1. Dava Dilekçesi
- Mal rejiminin türü belirtilir
- Hangi malların paylaşımı istendiği yazılır
- Varlıkların kimin adına kayıtlı olduğu açıklanır
- Delil olarak tapular, araç ruhsatları, banka dökümleri, fatura ve sözleşmeler sunulur
2. Görevli ve Yetkili Mahkeme
- Görevli mahkeme: Aile Mahkemesi
- Yetkili mahkeme: Taraflardan birinin yerleşim yeri ya da malın bulunduğu yer mahkemesi
3. Bilirkişi ve Tapu İncelemesi
Mahkeme;
- Tapu kayıtlarını getirir
- Malların edinilme tarihini ve bedelini inceler
- Gerekirse bilirkişi atayarak malların değerini tespit ettirir
Katkı Payı Alacağı ve Değer Artış Payı
Eşlerden biri, diğer eşin üzerine kayıtlı malın alınmasına katkı sağladıysa, katkı payı alacağı talep edebilir.
Örneğin:
- Kadın, kocasının üzerine alınan evi birlikte çalışarak ödediyse
- Evin alınmasında kendi ailesinden gelen parayı kullandıysa
Bu katkılar “katkı payı alacağı” kapsamında dava edilebilir.
Ayrıca evlilik süresince bir malın değerinde artış olduysa ve bu artış eşlerin birlikte çabasıyla sağlandıysa, bu durumda “değer artış payı” da talep edilebilir.
Sık Sorulan Sorular
Boşanma davası açmadan mal paylaşımı davası açabilir miyim?
Hayır. Mal paylaşımı davası ancak boşanma davası kesinleştikten sonra açılabilir.
Tapuda sadece eşimin adı varsa malların yarısını alabilir miyim?
Evet, eğer mal evlilik içinde edinilmişse ve kişisel mal sayılmıyorsa, sizin adınıza kayıtlı olmasa bile yarı yarıya hak talep edebilirsiniz.
Krediyle alınan evde hak iddia edebilir miyim?
Evin ödemesi evlilik süresinde yapılmışsa ev krediyle alınmış olsa dahi edinilmiş mal sayılır ve paylaşılır.
Altın ve ziynet eşyaları da paylaşılır mı?
Evlilikte takılan ziynet eşyaları kadına aittir ve kişisel mal sayılır. Ancak birlikte biriktirilen altınlar banka hesabındaysa ve özel olarak kadına ait değilse paylaşılabilir.
Mal rejimleri ve tapu işlemleri hakkında bilgi için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Mal Paylaşımı Davasında Sık Yapılan Hatalar
- Zamanaşımı süresinin kaçırılması
- Dilekçeye mal listesinin eksik eklenmesi
- Delil yetersizliği (tapular, banka kayıtları vs.)
- Katkı payı alacağı taleplerinin unutulması
- Mal rejimi türünün yanlış belirtilmesi
Bu tür hatalar hak kaybına neden olabilir. Bu nedenle mal paylaşımı davası mutlaka deneyimli bir aile hukuku avukatı eşliğinde yürütülmelidir.
Boşanma süreci hakkında detaylı bilgi için Boşanma Davası Nasıl Açılır? 2025 Rehberi yazımıza göz atabilirsiniz.
Bir yanıt yazın